Ona i On 1308 - 2018 '' Śladami przeszłości na Tropach tajemnic '' Działdowo Miasteczko z Historią ' W zamierzchłych czasach,przy trakcie handlowym wiodącym do do morza Śródziemnego i Czarnego do Bursztynowego wybrzeża Bałtyku powstaje osada która otrzymała nazwę Działdowa ' Istnieją dwa podania,które wskazują na starożytność grodu - Jedno łączy go z najazdami Duńczyków czy Normanów - Drugie z inwazją starszych pogańskich Prusów ' Według mapy,opracowanej przez niemieckiego historyka Artura Dohringa,w XII wieku Działdowo stanowiło centrum państwa Zawkrza,czyli ziemi Zawkrzyńskiej,zaludnione przez Słowian ludu pokrewnemu Mazurów ' Sama nazwa Działdowa brzmiała pierwotnie od Działda założyciela bądz wodza naczelnego ' Działdowo,niem.Soldau,miasto w powiecie niborskim,Prusy Wschodnie,w błotnistej okolicy,która ztąd imię swoje wzięła,na bitym trakcie do Lidzbarka,Nieborka i Dąbrówna ' Przeszło pół mili od Kongresówki,2 mile od Niborka ' Miało zamek warowny,założony roku 1306 za Krzyżaków ' Miasto zostało zbudowane roku 1349,posiadało obszaru przy fundacyji 30 włok,oprócz innych pomniejszych gruntów 'Działdowo wraz z cał okolicą zamieszkane było od niepamiętnych czasów ' Teraz jeszcze trafiają tu liczne grobowiska pogańskie ' Prawie w każdej wiosce do niedawnego czasu można było widzię nasypy grobowe,z niemieckiego zwane Capornen,które do wysokości dwóch sążni dochodziły ' W pobliskiej wiosce Koszelewki KL.Koschlau znaleziono aż 15 kręgów kamiennych poustawianych Steinrundberger,w których znajdowały się liczne grobowe urny ' Na zamku Działdowski zasiadali wojtowie Vogte krzyżaccy,którzy pobliższym obwodem zarządzali ' Wójtostwo to obejmowało oprócz miasta Działdowa i zamku z folwarkiem lennych dóbr 111 i 66 na chełmińskim prawie urządzonych Kolmische Dienste i 45 staro pruskich,niemieckich wsi 11 o 690 włokach czynszowych,pruskiej wsi żadnej nie było,2 młyny czynszowały 210 kroćy żyta,probostw wiejskich 11 ' Działdowo wiele ucierpiało w czasie wojen,najprzód krzyżaków z litwinami roku 1337 ' Roku 1409 przez litwinów spalone ' Rok póżniej po zwycięstwie pod Grunwaldem prze Władysłwa Jagiełłę oddane Ziemowitowi księci mazowieckiemu,wkrótce przez krzyżaków napowrót zdobyte ' Roku 1454 kiedy to całe Prusy połączyły się z Polską jako ojczyzną swoją,mieszkańcy tutejsi wypędzili krzyżacką załogę i koronie się oddali ' W roku 1445 zamek znowu opanowli krzyżacy ' Wtedy Jan Kołdaczek z wojsk k Jagiełłowych,zmyśliwszy nazwisko komtura elbląskiego,wszedł do Działdowa,zamek odebrał,miasto spalił ' Król szwedzki Karol Gustaw miał w Działdowie głona swoją kwaterę roku 1656 ' W roku 1737 i 1748 Działdowo wiele od pożarów ucierpiało ' Obecnie Działdowo liczy około 3000 dusz,ma kościół luterański zabrany katoliko w czasie reformacji,pocztę,stacyą telegrficzną ' Zamek krzyżacki dość dobrze jeszcze zachowany ' Roku 1701 krół Frederyk oddał kaplicę zamkową na użytek HA '
Powiat działdowski – powiat w w południowo-zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego z siedzibą w mieście Działdowo. W skład powiatu wchodza gminy: Działdowo, Lidzbark, Iłowo-Osada, Płośnica, Rybno, zajmując powierzchnię 954 km2. Ok.29 % tej powierzchni stanowią lasy i grunty leśne, ok. 50 % użytki rolne.
Powiat działdowski leży na Pojezierzu Mazurskim, na terenie Zielonych Płuc Polski. Atrackcję przyrodniczą stanowią liczne jeziora, rozlewiska rzek Wel oraz Wkry i 2 parki krajobrazowe: Górznieńsko – Lidzbarski oraz Welski Park Krajobrazowy, których bogate zasoby przyrodniczo-krajobrazowe stanowią bazę dydaktyczną dla edukacji przyrodniczej i ekologicznej.
Główne gałęzie tutejszej gospodarki stanowi rolnictwo, będące bazą dla przemysłu rolno - spożywczego (Spółdzielnia Mleczarska Mlekovita), oraz przemysł drzewny (Stol-Bud, Poldrew, Meblarska Spółdzielnia Inwalidów “Wolność”, Meblolux).
Powiat posiada doskonale rozwiniętą bazę turystyczna i noclegową oraz infrastrukturę drogową i kolejową. Przez teren powiatu działdowskiego przebiega magistrala kolejowa E65 Warszawa-Gdańsk, a w jego pobliżu droga krajowa E-7 Warszawa - Gdańsk.
